سیستم مانیتورینگ چند منظوره+انواع هشدارهای مانیتور

تعریف مانیتورینگ چند منظوره:

دستگاه مانیتورینگ چند منظوره دستگاهی است که سیگنالها و نمایش و اندازه گیری مقادیر عددی امواج و مقادیر مختلف پارامترهای حیاتی را به عهده دارند. این دستگاه در بخش مراقبت های ویژه , اورژانس و اتاق عمل کاربرد دارد. لازم به ذکر است که مانیتور علائم حیاتی برای هر کدام از بخش های نامبرده پارامترهای متفاوتی را همچون امواج سیگنال قلب یا ECG, ضربان قلب, آریتمی, سرعت تنفس, فشار خون غیر تهاجمی , درصد اشباع اکسیژن خون, دما, فشار خون تهاجمی و دی اکسید کربن را اندازه گیری کرده و بر روی صفحه نمایش نشان می دهد. هم چنین در شرایط غیر نرمال, هشدارهای لازم را به کادر درمانی اعلام می کند.

ماژول چیست؟

هر کدام از پارامترهای همچون درصد میزان اشباع اکسیژن خون,ضربان قلب , سرعت تنفس , فشارخون تهاجمی و غیرتهاجمی,اندازه گیری میزان CO2 یک ماژول نامیده می شوند. اکثر این ماژول ها بر روی تمام مانیتورهای علائم حیاتی قرار داده شده اند. یکی از قابلیت های مانیتور علائم حیاتی امکان اتصال آن به سیستم سانترال است. در بخش مراقبت های ویژه، در کنار هر تخت یک مانیتور علائم حیاتی قرار دارد و تمام این مانیتورها به سیستم سانترال وصل هستند و از طریق کادر درمان کنترل و مشاهده می شوند.

چند روش اندازه گیری میزان تنفس :

1- اندازه گیری میزان تنفس با اندازه گیری تغییرات امپدانس:

ابتدا توسط دو الکترود که در دو طرف سینه قرار گرفته جریانی معادل KHZ , 120-20 اعمال می شود, سپس با اندازه گیری اختلاف پتانسیل, میزان تنفس را اندازه گیری می کنیم.

نکته : چنانچه اختلاف پتانسیل از حدی بخصوص بیشتر شود نشاندهنده قطع الکترود یا شل بودن آن است و این حد معمولاً توسط خود دستگاه تعریف می شود .

2- اندازه گیری تغییرات دما:

در این حالت می توان از یک ترمومتر استفاده کرد بدین صورت که ترمومتر را جلوی بینی بیمار قرار داده و بدین شکل از تغییرات دما آگاه میشویم .

3- اندازه گیری های تغییرات فشار:

برای اندازه گیری تغییرات فشار ترانسدیوسر را بر روی شکم بیمار قرار می دهیم که با میزان تغییرات شکم, نرخ تنفس مشخص می شود.

4- میزان اشباع هموگلوبین خون سیاهرگی از دی اکسید کربن (ETCO2):

برای بررسی بهتر متابولیسم سلولهای بدن می توان از میزان اشباع هموگولوبین خون سیاهرگی از دی اکسید کربن که بصورت ترکیب در آن وجود دارد و در بازدم بدن تاثیر می گذارد, استفاده نمود. این عمل با استفاده از ETCO2 انجام می پذیرد که برروی بینی قرار داده می شود.

5- میزان اشباع هموگولوبین خون سرخرگی از اکسیژن (SPO2) :

در این حالت توسط پروب, دو طول موج فرستاده می شود که یکی از آنها توسط هموگولوبین اکسیژن دار جذب و دیگری جذب نمی شود و بازگشت پیدا می کند.

طریقه انجام فشار خون غیر تهاجمی (NIBP)  :

1- اسیلومتری: توسط بازوبند , دستگاه بطور خودکار بوسیله پمپ هوا این عمل را انجام می دهد. در این حالت دستگاه فشار را بطور نسبی تا حدی بالا می برد که سرخرگ کاملاً بسته شود و به مرور و بتدریج فشار پایین می آید.

2- اسیکومتری (صداسنجی): در روش دوم صوت سنجی اضافه می شود که سیستم تغییرات صوت را هنگام شروع , به عنوان سیستول (همان فشاری که در نقطه اولین صدا دارد) , در نظر می گیرد و زمانی صدا به اتمام می رسد آن نقطه و فشار در آن نقطه را به عنوان فشار دیاستول در نظر می گیرد.

انواع فشارخون :

* فشار سیستول: حداکثر فشار سرخرگی را فشار سیستول می گویند.

*فشار دیاستولی: حداقل فشار سرخرگی را فشار دیاستولی می گویند.

*فشار خون: فشاری که خون بصورت عرضی به دیواره سرخرگ وارد می کند. فشار خون معرف فعالیت مکانیکی قلب و نیز معرف نیرویی است که بطن چپ آن را پمپ می کند. بطورکلی فشار خون بیانگر راندمان پمپ قلب، معرف تغییرات در حجم خون و نیز معرف مقاومت عروق جانبی می باشد.

*فشار خون تهاجمی: با استفاده از کتتر و مبدل فشار که در مجاورت خون سرخرگی قرار می گیرد، فشار خون را می توان اندازه گیری نمود. به این علت که کتتر در ارتباط مستقیم با خون است، می تواند با استفاده از خون سیاهرگی هم اینکار اعمال شود.

مانیتورهای چند منظوره یا چند پارامتری: 

1- مانیتور های از پیش ساخته شده (در واقع کمپانی تمام پارامترها ساخته شده است)

2- مانیتورهای ماژولار: به دستگاه هایی اطلاق می شود که هر ماژول آنها برای 1 یا چند پارامتر می تواند استفاده شود.

3-مانیتورهای ترکیبی (ترکیبی از دو مورد فوق): پارامترهایی که تقریباً مورد نیاز هستند را به صورت دائم در دسترس دارند و همینطور قابلیت پارامترهای ماژولار را نیز دارند.

مشکلات در حین انجام مانیتورینگ :

1. اتصالات نامناسب الکترودها موجب اطلاعات نادرست دریافتی از بیماران می شود.
2. به علت تماسهای فیزیکی زیاد و دائم کابلها و لیدها بطور مستمر می بایست بررسی شوند.
3. الکترودهای گرمایی براثر گرم شدن پوست موجب سوختگی, خارش و حساسیت می شود در نتیجه الکترودها می بایست جابجا شود.
4. عمل نکردن به موقع آلارمها و یا اینکه اصلاً عمل نکنند, وجود هشدار های گمراه کننده, خطاها در اندازه گیری پارامترها.
5. علاوه بر هشدارها نیز قفلهای وابسته را باید چک کرد.

انواع هشدار در مانیتورینگ:

1. هشدارهای سیستم یا هشدارهای فنی (که این هشدارمربوط به مشکلات دستگاه و یا خرابی سیستم می باشد).
2. هشدارهای فیزیولوژیکی (که معمولاً مربوط به بیمار است).

جریانات نشتی در دستگاه به دو صورت تعریف می گردد.

1- جریان نشتی برای هر کدام از قسمتها و پارامترها بصورت جداگانه تعریف می شود.

2- بین قسمتهای کلی دستگا ه نیز جریان بصورت جداگانه تعریف می شود.

در دستگاه مانیتور چند منظوره درجه حفاظت در مقابل شوک الکتریکی فقط بصورت BF و CF می باشد. (BF به حالتی اطلاق می شود که بدن نسبت به جریان ایزوله است و CF به حالتی اطلاق می شود که قلب ایزوله است) .بین قسمتها و واحدهای دستگاه باید ایزوله باشد و نیز چنانچه ولتاژی بین واحد ها وجود دارد بالاترین ولتاژ مجاز منبع تغذیه باید از باتری استفاده کند . اگر بین قسمتهای کاربردی ولتاژهایی وجود دارد, ایزولاسیون باید ایزولاسیون دوبل یا تقویت شده باشد.

وقفه در منبع تغذیه:

1-  اگر وقفه کمتر از 30 ثانیه باشد , کلیه تنظیمات کاربر و اطلاعات دستگاه نباید تغییر کند امّا دستگاه مختار است به فعالیت ادامه بدهد یا ندهد.

2- اگر وقفه بیشتر از 30 ثانیه باشد, در اینصورت ادامه فعالیت به یکی از 3 شکل زیر ممکن خواهد بود:

الف – بازگشت به پیش تنظیمات سازنده.

ب- بازگشت به پیش تنظیمات قبلی استفاده کننده.

ج – بازگشت به آخرین تنظیمات به کار گرفته شده.

وقفه در منبع تغذیه با استفاده از منبع داخلی: درصورت وقفه در تغذیه هیچ اطلاعاتی نباید از دست داده شود و تنظیم چشمی نمایشگر این امر باید باشد.

تقسیم بندی هشدارها:

بطور کلی در هر زمان یکی از دو عملیات زیر می بایست انجام شود یعنی یا تعلیق انجام شود و یا جلوگیری. زمان تعلیق ممکن است قابل تنظیم باشد ولی نباید در حالت عادی توسط کاربر قابل تغییر باشد

1- هشدارهای فیزیولوژیکی: در این حالت دستگاه باید دارای حداقل یک وسیله هشدار سمعی و یک وسیله هشدار چشمی باشد.

2- هشدارهای فنی: در این حالت نیز دستگاه بایددارای حداقل یک وسیله هشدار سمعی و یک وسیله هشدار چشمی باشد.

 ریست کردن هشدارها:

دستگاه باید امکان ریست کردن هشدار ها را به طرق ذیل داشته باشد:

1. با ضامن: در این حالت زمانی که هشدار ایجاد می شود هشدار حتی در صورت رفع مشکل رفع نمی گردد تا توسط کاربر ریست شود.
2. بدون ضامن: پس از رفع مشکل و بازگشت پارامتر به حدود تعریف شده هشدار رفع می شود, (معمولاً در هشدارهای فنی اینگونه است).

 باطری :

چنانچه دستگاه نتواند بر طبق مشخصات سازنده کار کند (در حالیکه از منبع تغذیه داخلی استفاده کند) می بایست حداقل5 دقیقه قبل هشدار فنی اعلام کند. زمانیکه حالت تخلیه منبع داخلی طوری است که نمی تواند براساس مشخصات سازنده کار کند, دستگاه باید طوری برنامه ریزی شده و عمل کند که خطری متوجه بیمار نشود.ذکر این نکته ضروری است که مانیتور های که برای بزرگسالان استفاده می شود با مانیتورهای که برای نوزادان استفاده می شود متفاوت است. برخی از مانیتورهایی نیز قابلیت این را دارند که در حالت نوزاد و یا بزرگسال قرار بگیرند و به کاربر امکان انتخاب را می دهند.

تفاوت در ECG :

1. برای نوزاد مقدار msec 120- 40 در نظر گرفته می شود.
2. و برای بزرگسالان مقدار msec 120- 70 در نظر گرفته می شود.

تفاوت در NIBP :

در بزرگسالان با فشار زیادی همراه است درصورتیکه در نوزادان با فشار کمی همراه می باشد.

نتیجه گیری :

تجهیزات پزشکی , نقش مهمی در بهبود سلامت و کیفیت خدمات درمانی ایفا می‌کنند. با توجه به نیازمندی‌های آینده و پیشرفت تکنولوژی , توسعه و بهبود تجهیزات پزشکی برای رفاه و سلامت جامعه بسیار اساسی است . میتوان با ایجاد همکاری و ارتباط بین حرفه تجهیزات پزشکی, پزشکان و سایر نهادهای ذیربط , می‌توان بهبود سطح مراقبت های بهداشتی و درمانی را در جامعه بهبود بخشید . لطفا برای مشاهده بیشتر محصولات و مقالات پزشکی از سایت مدکالا به آدرس www.medkala.co بازدید فرمائید .