الکتروکاردیوگرافی چیست؟ (اجزاء + عملکرد)

اصول كلی الکترو كارديو گراف ECG  :

دستگاه الکتروکاردیوگرام (Electrocardiogram) که مخفف آن امروزه ECG نامیده می شود از جمله تجهیزات بسیار رایج تشخیصی پزشکی می باشد .این دستگاه برای اولین بار توسط فیزیولوژیست هلندی ویلیام آنتهون که به پدر علم الکترو کاردیو گرافی مشهور است ساخته و به علم پزشکی معرفی گردید. با پا به عرصه گذاردن این دستگاه, تحولی عظیم در اندازه گیری و ثبت تغییرات میدانهای الکتریکی و پتانسیل های بیوالکتریک جریانهای قلبی بوجود آمد که رفته رفته با پیشرفت علم مهندسی پزشکی امکان این اندازه گیریها بیشتر شد و دقت در انجام آن نیز افزایش یافت . الکترو کاردیو گراف دستگاهی است که تغییرات پتانسیل الکتریکی قلب را ثبت نموده و در تشخیص, ارزیابی وتجزیه و تحلیل فعالیت الکتریکی عضله های قلب نقش مهمی را ایفا میکند . تغییرات میلی ولتی پتانسیل الکتریکی, عضله های قلب توسط الکترودها جمع آوری و ثبت شده و پس از آن توسط دستگاه مذکور بر روی یک نوار کاغذی پرینت و ضبط و ثبت می نماید .

اجزا مختلف دستگاه الکتروکارديو گرام :

اگر چه دستگاههای نوار قلب, توسط کارخانجات مختلف با برندهای مختلف و با ظاهری متفاوت  در بازار  تجهیزات پزشکی عرضه میشود , اما در تمامی آنها اصول و نکات مشترکی وجود دارد که پرداختن به آنها در معرفی اصول کارکرد و اپراتوری دستگاه مهم می باشد .

 اجزای اصلی دستگاه ECG  :

1- کلید Power : دستگاه را روشن و خاموش می کند .

2- کلید Stop/Start : عمل ثبت بر روی نوار را شروع و یا خاتمه می دهد .

3- کلید Sensitivity Selector : این کلید به منظور انتخاب حساسیت دامنه موج برابر مقادیر mm/mv ، 5 mm/mv 12 و mm/mv 22 کاربرد دارد .

4- کلید Speed Selector : جهت انتخاب سرعت حرکت کاغذ می باشد . معمولا سرعتهای قابل انتخاب برابر mm/s 25 و mm/s52 می باشد .

5- کلید Filter : جهت حذف پارازیت و فرکانسهای تداخلی مورد استفاده قرار می گیرد .

6- کلید STD : با فشار این کلید یک موج مربعی 1 میلی ولت DC جهت تنظیم حساسیت و کالیبراسیون دستگاه قبل از قرار گرفتن نوار استفاده می شود . در صورت تغییر در شکل موج یا اندازه آن تعمیر و سرویس دستگاه و انجام دقیق تر تستهای کالیبراسیون ضروری است .

7- کلید Auto/Man : در بعضی از ذستگاهها انتخاب ثبت تمامی مشتقات , به صورت خودکار و یا به صورت دستی قابل تنظیم است .

8- کلید Stylus : تنظیم و کنترل حرارت قلم به وسیله این کلید قابل تنظیم است .

9- کلید Position : کنترل محل قلم جهت تنظیم موقعیت قلم در وسط کاغذ نوار قلب توسط این کلید انجام می پذیرد .

نکته : یک ECG خوب اصطلاحا باید تیز( Sharp ) باشد, یعنی فرکانسهای بالا را نبریده باشد .

 چگونگی وصل الکترودها در 5 نقطه استاندارد بدن  : 

1. دست راست RA
2. دست چپ LA
3. پای راست RL
4. پای چپ LL
5. قفسه سینه (CH) ممکن است استفاده نشود .

نکات مهم پیرامون عملکرد دستگاه الکتروکارديو گرام :

دستگاه الکترو کاردیو گرام یا ECG دستگاه بسیار حساسی است , لذا عدم توجه به نحوه عملکرد صحیح و نگهداری دستگاه باعث از کارافتادگی سریع و یا ارائه تشخیص نادرست به دلیل تفسیر نوارهای خلاف واقع  خواهد شد , بنابراین توجه به نکات زیر در هنگام کار با دستگاه از اهمیت خاصی برخوردار است . کابل بیمار از قسمتهای مهم دستگاه است . کشش ها و تنش های مکانیکی باعث پارگی یا قطع شدن آن می گردد . بازدید پوآرها و دستبند ها از نظر اتصالات قابل قبول , تمیز بودن و عدم خشک شدن ژل بر روی آنها مهم است . هر گونه کثیفی نظیرتکه های ژل خشک شده باعث می شود تا مانعی عایق گونه بر سر راه ارسال سیگنالهای قلبی ایجاد شود . مانند سایر دستگاهها و تجهیزات پزشکی , به کار گیری پریزهای ارت دار , احتمال خطر برق گرفتگی برای پرسنل و بیمار را به حداقل می رساند . تداخل دستگاه الکترو کاردیو گراف با امواج تششع یافته از سایر دستگاهها نظیر دستگاههای X-Ray ,الکتروشوک , فیزیوتراپی, لامپ فلورسنت و…. باعث ناپایداری نوار قلب و ایجاد پارازیت بر آن می شود . توجه به این نکته ضروری است ,   درحین گرفتن نوار قلب از بیمار , اگر فرد دچار هیجانات عصبی گردید ,معمولا دستگاه  ECG به دلیل اختلالات , نتیجه صحیحی ارائه نمیدهد فلذا به منظور ایجاد آرامش در بیمار و کاهش پارازیت و نویز رعایت نکاتی مانند مرتب بودن تخت بیمار, ایجاد آرامش دربیمار, تفهیم این موضوع که گرفتن نوار هیچ گونه ضرر و زیان و دردی برای بیمار ایجاد نخواهد کرد ونیز ساکت و گرم بودن اتاق ECG و … در کاهش نویز بسیار حائز اهمیت هستند . عموما به کارگیری همزمان  دستگاه الکتروشوک  با دستگاه الکترو کاردیو گرام مورد تردید است و امکان آسیب رساندن به دستگاه وجود دارد. از آنجایی که الکترودها تنها پل ارتباطی بین دستگاه و سیگنالهای الکتریکی و مغناطیسی می باشند , پاک کردن و عاری ساختن پوست از لایه های مرده و به کارگیری ژل حائز اهمیت است . برای از بین بردن این لایه ها تمیز کردن سطح پوست توسط گاز آغشته به الکل توصیه می شود .

چه زمانی به انجام نوار قلب نياز  داریم ؟

1. هنگام درد در ناحیه قفسه سينه
2.  داشتن سرگيجه, سبکی سر يا حالت گيجی مفرط
3.  پرش و تپش و نیز بال زدن ضربان قلب
4.  داشتن نبض تند
5. تنگی نفس و ضعف و خستگی
6. کاهش توانايی انجام امور روزانه
7. عدم توانایی در ورزش کردن

کدام نوع دستگاه ECG بهتر است ؟

دستگاه های نوار قلب از نظر دامنه , شکل و عملکرد متفاوت هستند. با وجود تغييرات,  همه آنها اصول کاری يکسانی را انجام می دهند . آنها عملکرد قلب بيماران را غربال, ثبت و تفسیر نموده و پرینت آن را بر روی کاغذ ثبت میکنند و به تشخيص و شناسايی ناهنجاری ها کمک می کنند. بسته به  کاربرد دقيق شما , آنها در نوع داده هايی که می توانند ضبط , خروجی و نظارت داشته باشند متفاوت خواهند بود. فروشگاه مدکالا با داشتن کارشناسان خبره در امر مهندسی پزشکی , میتوانندبه شما در  خرید انواع دستگاه نوارقلب یا ECG مشاوره صحیح و دقیق رسانده و دستگاه مورد نیاز شما را معرفی نمایند .

ختم کلام :

هنگامی که دچار  تپش قلب , سرگيجه يا تنگی نفس میشوید  ,  اغلب نوار قلب از شما گرفته میشود تا مشخص شود آيا مشکلی در قلب وجود دارد يا خير. الکتروکارديوگرام یا دستگاه EKG  نيز يکی از پرمصرف ترین دستگاههای پزشکی است که در  موارد معاينات فيزيکی و پزشکی  به تشخيص انواع بيماری های قلبی و عروقی کمک میکند. برای خريد انواع دستگاه‌های نوار قلب و ساير لوازم جانبی آن به وب سایت مدکالا به آدرس www.medkala.co  مراجعه نموده یا برای مشاوره در خصوص خرید انواع دستگاه ECG , انواع تخت بیمارستانی , انواع صندلی زیبایی , ملزومات مصرفی پزشکی و… با شماره همراه 09125467142 تماس حاصل فرمایید.