دستگاه ساکشن وکاربرد
دستگاه ساکشن خانگی وبیمارستانی؟(suction)+معرفی انواع آن+کاربرد1401!

مقدمه ای بر دستگاه مکنده (ساکشن ):

دستگاه ساکشن (suction ) که به عنوان یک دستگاه مکنده نیز شناخته می شود , نوعی از تجهیزات پزشکی است که عمدتاً برای از بین بردن گرفتگی و انسداد , مانند مخاط , بزاق, خون یا ترشحات از راه هوایی فرد استفاده می شود. هنگامی که فردی به دلیل عدم هوشیاری یا یک روش پزشکی مداوم قادر به پاکسازی ترشحات نباشد , دستگاه‌های ساکشن با حفظ یک راه هوایی شفاف به او کمک می‌کنند تا نفس بکشد.

در عمل, متخصصان مراقبت از دستگاه های ساکشن به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از یک برنامه درمانی زمانی که راه هوایی بیمار به طور جزئی یا کامل مسدود شده است , استفاده می کنند.

برخی از کاربردهای رایج عبارتند از:

1- ازبین بردن ترشحات تنفسی زمانی که بیمار قادر به انجام آن نیست.
2- کمک به بیمار که هنگام تشنج یا بیهوشی, استفراغ می کند
3- پاکسازی خون از راه هوایی
4- خارج کردن یک ماده خارجی از نای و یا ریه های بیمار (مکش ریوی)
از آنجایی که می‌توان از آن‌ها همراه با سایر فن‌آوری‌های پزشکی برای درمان انواع شرایط تهدیدکننده زندگی استفاده کرد, ساکشن ها هم در محیط‌ های پیش بیمارستانی و هم در محیط‌های بیمارستانی به یک ستون اصلی تبدیل شده‌اند. با توجه به فراگیر بودن آنها , معمولاً سؤالاتی در مورد کاربردها و عملکردهای آنها وجود دارد.

تاریخچه ساکشن
                                      تاریخچه ساکشن

تاریخچه ساکشن :

اولین ساکشن , معمولی توسط یک متخصص قلب به نام پیر کارل ادوارد پوتین در سال 1869 معرفی شد. در ابتدا نوع ساکشن او یک دستگاه دستی بود که از پمپی برای تخلیه آبسه ها و تجمع مایع در قفسه سینه استفاده می کرد و هدف آن جلوگیری از نارسایی قلبی بود. هنگامی که برق وارد دنیای تجهیزات پزشکی شد, ماشین‌های مکش از حالت دستی به فرم برقی تبدیل شدند. با این حال,  تا اواخر دهه 1970 , دستگاههای مکش (آسپیراتورها)  بسیار بزرگ بودند و اغلب به طور دائم به دیوار نصب می شدند.

با گذشت زمان, بسیاری از انواع دیگرساکشن ها اختراع شدند. امروزه انواع مختلفی از دستگاه های ساکشن برای استفاده یا اجاره هم در بیمارستان ها و هم برای بیماران در دسترس هستند .

 دستگاه‌های مکش دستی از برق استفاده نمی‌کنند و طراحی آنها می‌تواند ساده باشد که برای بیرون راندن مخاط از حفره بینی کودک استفاده می‌شود. آنها اغلب در شرایط اضطراری استفاده می شوند زیرا برای عملکرد نیازی به برق ندارند و معمولا کوچک و قابل حمل هستند. با این حال , استفاده از دستگاه های مکش دستی به طور مداوم و موثر در یک دوره زمانی طولانی دشوار است.
ماشین‌های مکش ثابت , برای چندین دهه , دستگاه‌های ثابت رایج‌ترین ماشین‌ها بودند. زیرا قابل اعتماد , مؤثر و سازگار بودند. با این حال , عدم قابلیت حمل آنها چیزهای زیادی را به جای گذاشت. بیماران در حین حمل و نقل با یک دستگاه ساکشن ثابت درمان نمی شدند و فقط می توانست مراقبت های اضطراری را در چهار دیواری بیمارستان ارائه دهد.
ماشین‌های مکش قابل حمل به دلیل پیشرفت در فن‌آوری آسپیراتور و باتری محبوبیت بیشتری پیدا می‌کنند. آسپیراتورهای قابل حمل به گونه ای طراحی شده اند که سبک وزن بوده و به راحتی قابل جابجایی یا حمل و نقل هستند و برای بیماران و متخصصان پزشکی مناسب هستند.

دستگاه‌های ساکشن دستی,  ثابت و قابل حمل جایگاه خود را در یک محیط مراقبتی مدرن دارند. هر کدام مجموعه ای از نقاط قوت خود را دارند و متخصصان پزشکی ممکن است از انواع مختلفی از دستگاه های ساکشن در طول مراحل مختلف درمان استفاده کنند.

کاربردهای متداول برای ماشین های مکش : 

دستگاه‌های ساکشن اغلب زمانی استفاده می‌شوند که بیمار دچار انسداد مایع یا نیمه جامد در حلق نای , یا سایر حفره‌های دهانی خود می‌شود. با این حال, دستگاه ساکشن ایده آل ممکن است بسته به شرایط بیمار متفاوت باشد. در اینجا چند دلیل وجود دارد که در آن بیماران یا متخصصان ممکن است از یک دستگاه ساکشن قابل حمل استفاده کنند.

مراقبت مداوم از بیمار:

اگر بیماران به دلایل مختلف نتوانند ترشحات خود راخارج کنند , ممکن است به دستگاه های ساکشن قابل حمل در منزل نیاز داشته باشند. این شامل بیمارانی می شود که تحت مراقبت تسکینی هستند و پاکسازی ترشحات خود را دشوار یا غیرممکن می دانند, افراد مبتلا به بیماری های مزمن  (COPD,  ALS,  فیبروز کیستیک,  برونشکتازی و غیره), یا بیمارانی که تحت تراکئوستومی قرار گرفته اند.

ساکشن پرتابل در کلینیک ها , بسیار رایج هستند, زیرا نقش مهمی در کمک به مراجعین  اورژانس در ایجاد ABC (راه هوایی, تنفس و گردش خون) دارند. در عمل , کادر درمانی اغلب از دستگاه های ساکشن قابل حمل برای درمان انواع بیماران استفاده می کنند. این شامل افراد درگیر تروما با خون در راه هوایی ,  افرادی که ماده ای را بیش از حد استفاده کرده اند(اور دوز) با استفراغ در راه هوایی و سایر افرادی است که  به اورژانس تنفسی مراجعه می کنند.

اکثر بیمارستان ها دارای اتاق هایی هستند که با دستگاه های ساکشن ثابت و دیواری مجهز شده اند. تیم های مراقبتی اغلب ازساکشن  ثابت به عنوان بخشی از روش های استاندارد مانند تراکئوستومی , بیماری های مربوط به سینوس و برداشتن لوزه ها استفاده می کنند.

با این حال، بیمارستان ها اغلب چند دستگاه قابل حمل برای موارد استفاده خاص دارند. به عنوان مثال ,  اگر بیمار نیاز به ساکشن  داشته باشد اما هیچ دستگاهی در اتاق بیمار وجود نداشته باشد, تیم مراقبت به جای انتقال بیمار به اتاق دیگر, از یک ساکشن قابل حمل استفاده میکنند . 

ساکشن وعملکردآن
                                ساکشن وعملکردآن

عملکرد ساکشن قابل حمل  :

دستگاه های ساکشن قابل حمل فشار منفی ایجاد می کنند که از طریق نوع خاصی از لوله اتصال پلاستیکی به نام کاتتر ساکشن یکبار مصرف هدایت می شود. فشار منفی یک اثر خلاء ایجاد می کند که خون ,  مخاط یا ترشحات مشابه را از گلو خارج می کند. سپس ترشحات به طور خودکار در ظرف  مخصوصی جمع آوری  و سپس خارج می شود.

به منظور ایجاد فشار منفی و حذف ترشحات, دستگاه‌های ساکشن قابل حمل به چند فناوری کلیدی متکی هستند.

 اجزای یک دستگاه ساکشن :

1- باتری‌های یکبار مصرف یا قابل شارژ : ساکشن ها به باطری‌ های قدرتمند مجهز شده‌اند تا اطمینان حاصل شود که می‌توانند قابلیت مکش را در زمانی که منبع تغذیه قابل اطمینان در دسترس نیست, ارائه دهند.

2- پمپ مکش/خلاء  :  پمپ خلاء اغلب در داخل آسپیراتور قرار دارد. این همان چیزی است که باعث فشار منفی می شود و برای عملکرد دستگاه مکش ضروری است.

3- لوله اتصال :  این لواه پمپ خلاء را به قوطی جمع آوری متصل می کند. هرگز نباید محتویات داخل قوطی جمع آوری را لمس کند.

4- لوله استریل بیمار – لوله بیمار به نوک ساکشن متصل می شود و ترشحات بیمار را به داخل قوطی جمع آوری می کند. لوله های استریل بیمار پس از هر جلسه ساکشن باید به درستی دور ریخته شود.

5-ظروف یکبار مصرف یا باتل:  قوطی یکبار مصرف ترشحات بیمار را نگه می دارد و اغلب در صورت ساکشن مایعات بیش از حد از بیمار, قابلیت محافظت از سرریز را فراهم می کند. این  ظروف باید یکبار مصرف باشد تا اطمینان حاصل شود که تمام قسمت های دستگاه مکش استریل می مانند.

6- سیم برق : دستگاه های مکش قابل حمل دارای یک سیم برق هستند که می توان از آن برای شارژ دستگاه در زمانی که نزدیک پریز برق هستید استفاده کرد.

7- فیلترها : در حالت ایده آل, ظروف یکبار مصرف باید از فیلترهای باکتریایی و ویروسی برای جلوگیری از آلودگی در اجزای داخلی پشتیبانی کند. همچنین ممکن است از فیلترهای خاصی برای محافظت در برابر گرد و غبار و گازهای خطرناکی که می توانند به دستگاه آسیب برسانند استفاده شود.

هنگامی که همه اجزاء ساکشن متصل شد ,دستگاه را روشن کنید. کاربران می توانند حالت مکش مداوم یا متناوب را انتخاب کنند و سطح مکش را تنظیم کنند تا از پاک شدن تمام ترشحات اطمینان حاصل کنند.کادر درمان که ازساکشن ZOLL 330 استفاده می‌کنند , می‌توانند ویژگی «جریان هوشمند» را نیز انتخاب کنند, که به عملکرد دستگاه در حین مراقبت از بیمار کمک می‌کند. 

طریقه راه اندازی
                                             طریقه راه اندازی

نحوه راه اندازی دستگاه ساکشن قابل حمل :

قبل از استفاده از دستگاه ساکشن , مطمئن شوید که آموزش های مناسبی را برای دستگاه دیده اید و دفترچه راهنمای محصول مرتبط با دستگاه  ساکشن خود را مطالعه کنید. از آنجایی که انواع مختلف ساکشن دارای ویژگی های متفاوتی هستند, تنها دفترچه راهنمای دستگاه دقیق ترین راهنمایی را ارائه می دهد.

  اگر این اجزا در دسترس نباشند، دستگاه مکش ممکن است آنطور که در نظر گرفته شده کار نکند:

1- منبع تغذیه (برای برخی از ماشین ها، کابل 12 ولت DC خودرو نیز در صورت وجود برق خارجی کافی است)
2- ظروف جمع آوری یکبار مصرف
3- لوله اتصال ساکشن به ظروف
4- لوله بیمار
5- کاتتر ساکشن یا لوازم جانبی ساکشن جراحی (لوازم جانبی مناسب بستگی به روش دارد)
6- جامد کننده های کنترل نشت برای دفع ایمن خطرات زیستی مایع
7- هر گونه لوازم جانبی اضافی که برای این روش مورد نیاز است و توسط سازنده دستگاه تایید شده است.

انواع دستگاه ساکشن پزشکی :
دسته بندی دستگاه های ساکشن بر اساس مقدار1- مکش , 2- کاربرد و 3- محل مورد استفاده تقسیم می شوند. 

1-دستگاه ساکشن ثابت
2-دستگاه ساکشن قابل حمل یا پرتابل
3-دستگاه ساکشن از نوع بیمارستانی
4-دستگاه ساکشن دندانپزشکی
5-دستگاه ساکشن آمبولانسی
6-دستگاه ساکشن زیبایی
7-دستگاه ساکشن دستی

نظافت ساکشن
                         نظافت ساکشن

نحوه تمیز کردن دستگاه :

دستگاه ساکشن دارای قطعات زیادی است, بنابراین تمیز کردن مکرر یک ضرورت مطلق است. در حالت ایده‌آل , حرفه‌های پزشکی باید پس از هر بار استفاده , هنگام استفاده از تجهیزات حفاظت فردی , برای محافظت در برابر ضایعات خطرناک , ساکشن را تمیز کنید و سپس قطعات قابل استفاده مجدد را در فواصل منظم تمیز کنند تا اطمینان حاصل شود که ساکشن و اجزای آن عاری از آلاینده‌های خطرناک هستند.

خبر خوب این است که بسیاری از قطعات ساکشن یک بار مصرف هستند. برای تعیین اینکه چه چیزی را می توان دوباره استفاده کرد و چه چیزی را پس از استفاده دور انداخت, به کتابچه راهنمای محصول خود مشورت کنید.

نکات استفاده دستگاه ساکشن پزشکی:

1- دستگاه ساکشن بر روی سطوحی بدون شیب و محکم قرار دهید .

2- قبل و بعد از استفاده از ساکشن, ضدعفونی دست ها و استریل قسمت هایی از دستگاه ساکشن که قابلیت استریل شدن دارند را انجام دهند .

3- بیمار را در شرایط مناسب , بعنوان مثال در حالت بیهوشی به پهلو بخوابانید و در حالت هوشیاری سر بیمار در موقعیتی با زاویه 40 تا 50 درجه قرار گیرد.  

4- پیش از استفاده از دستگاه ساکشن در عمل های جراحی , با مکش کمی از محلول به داخل دستگاه از درستی عملکرد آن اطمینان حاصل شود.  

5- لوله دستگاه باید تمیز باشد, از گره نخوردن آن مطمئن شوید و هیچ مانعی در داخل و راه  آن وجود نداشته باشد.

6- درضمن در صورتیکه حجم مواد جمع شده در داخل مخزن به نقطه علامت گذاری شده بر روی باتل برسد , لازم است تخلیه صورت گیرد.

7- لازم است پزشک یا اپراتوری که بیمار را ساکشن می کند, از عینک , شیلد و دستکش به منظور محافظت از چشم و دست خود استفاده کند.

8- انتخاب کاتتر می بایست مناسب با سن بیمار و تنظیمات فشار دستگاه باشد .

9- کاتتر را به دستگاه ساکشن متصل  نموده و در نقطه مورد نظر قرار دهید و با استفاده از فشار منفی , فرآیند مکش مایعات و  و خون آبه ها مواد اضافی شروع می شود.

10- کل فرآیند ساکشن باید در کمتر از 5 دقیقه به پایان برسد, زمان هر بار انجام ساکشن نیز نباید بیشتر از 15 تا 20 ثانیه باشد و بین هر دو بار فرآیند ساکشن , حدود 20 تا 40 ثانیه زمان لازم است. درضمن پزشک باید با استفاده از جدول, سایز کاتتر را بر اساس گروه سنی بیمار انتخاب کند. گاهی بنا به نوع مواد زائدی که از بدن خارج می شود, سایز کاتتر تغییر می کند.

11- پدال دستگاه  مکش به سمت پای جراح باشد تا به راحتی از آن استفاده کند.

هشدار:

برخی از ترکیبات هستند که نباید با ساکشن تماس داشته باشند. اجازه ندهید گریس یا روغن وارد سیستم شود و داخل ساکشن را در معرض مقادیر بیش از حد آب قرار ندهید. علاوه بر این , استفاده از پاک کننده های هیدروکربنی یا ساینده در دستگاه مکنده خودداری کنید, زیرا ممکن است به بدنه یا اجزای آن آسیب برسانند.

ختم کلام:

همیشه به دفترچه راهنمای محصول یا دستورالعمل‌های تمیز کردن دستگاه ساکشن خود مراجعه کنید تامطمئن شوید که دستگاه شما به درستی تمیز شده است . سایت مدکالا آماده ارائه انواع دستگاه ساکشن برای بیماران عزیز میباشد .